Son Musakkacı

Beatles’ın yeni parçası yapay zekâ sayesinde gün yüzüne çıktı!

John Lennon’ın 1977’de kaydettiği yarım kalmış bir parça uzun yıllardır bir efsane haline gelmişti. Eldeki kayıttan Lennon’ın sesini ayıklayıp diğer üyelerin zaman içinde yaptıkları katkılarla birleştirerek klasik bir Beatles şarkısı haline getirecek teknik imkân bulunmuyordu. Ta ki Yüzüklerin Efendisi serisinin yönetmeni Peter Jackson’ın liderliğinde bir ekip konuya el atıp yapay zekâ destekli bir yazılım geliştirene kadar.

Şarkı 2.11.2023 tarihinde piyasaya çıktı. Böylece yapay zekanın müzik piyasasına popüler girişi de sağlanmış oldu. Bundan sonrası çorap söküğü gibi gelecektir. Önce zamanında çeşitli nedenlerle stüdyo arşivlerinden dışarı çıkamamış kayıtlar ele alınacaktır. Zamanında albümlere alınmamış olduğu halde işe yarar durumda olan pek çok kayıt zaten antoloji serilerinde yayınlanmıştı. Ancak yarım kalan ya da uygun teknoloji olmadığı için ses kalitesi yükseltilemeyen parçalar yapay zekanın müzik dünyasındaki ısınma turları için yeterli olacaktır.

Yapay zekâ bu evrede rüştünü ispat ettikten sonra yapımcılar uzun zamandır bekledikleri hamleyi yapma konusunda kendilerini de cesur hissedeceklerdir. Artık var olmayan müzisyenlerden yepyeni parçalar sunmak. John Lennon’ın ölmüş olması önemli değil artık. Çünkü elde bir yapay zekayı eğitecek kadar ses kaydı var. Bu ses kayıtları birer veri seti olarak kullanılabilir ve dijital bir John Lennon ortaya çıkarılabilir. Dijital Beatles’ın ilk albümü ne zaman çıkar? Bence 2030’dan önce!

İnsanın sesi bozulur. İnsanın elleri yavaşlar. İnsan ölür. Ama dijital versiyonları enstrümanları çalmaya da şarkıları seslendirmeye de yıllarca devam edebilir. Bozmadan, bozulmadan, ölmeden. Üstelik üretimleri de roket hızıyla devam eder. Beatles örneğin. Resmi stüdyo albümleri baz alındığında koca Beatles’ın ürettiği toplam şarkı adedinin 229 olduğu hesap ediliyor. Sadece 229! Bıraksan dijital Beatles bu sayıya bir ayda ulaşır!

Müziğin kasetten, plaktan, CD’den internete taşınması zaten pazarlaması konusunda da bir paradigma değişikliğini beraberinde getirmişti. Yapay zekâ destekli eskinin bildik müzisyenlerinin dijital ikizleri o kadar verimli çalışıyor olacaklar ki dijital müziği pazarlama kurallarının yeniden yazılması gerekecek. Örneğin artık bir parçanın haftalarca listelerde yer alması gibi arkaik durumlar terk edilecek. Müzik listeleri saatlik olmasa bile günlük olarak değişir hale gelecek. Dün popüler olan bir parça yirmi dört saat sonra unutulmuş olacak.

Bir müzik parçasının dinleyicilerinin diline pelesenk olmasına vakit kalmayacak.  Her yeni gün, yepyeni parçaların piyasaya sürülmesi anlamına gelecek. Sabahın köründe metroda, otobüste, özel aracında işe ya da okula giden dinleyici kitleri yeni parçaları dinleme imkânı bulacak. Akşam belki de etkileşimli kanallar üzerinden günün en beğendikleri parçaları için oy verecekler. Gün bitecek. Yeni gün, yeni parçalar beklenmeye başlayacak. Gelişkin yapay zekalar biten günlerden gelen geribildirimi gelecek günlerin parçalarını oluştururken kullanacak.

Belki de ancak böyle bir yoğunluk giderek hızlanan gündelik yaşama ayak uydurma konusunda müzik piyasasına yardımcı olabilir. Malum hiçbir burger ya da benzeri bir hızlı tüketilen yemek iyi bir patlıcan musakkanın sunduğu lezzeti vermez ama son musakkacılar da sahneden çekilince insan neyi ne ile kıyaslayabilecek ki?

Herkese Bilim Teknoloji Dergisi; “Dijital Kültür” Köşesi (Sayı 396 09.11.2023)