Ulusal YZ Stratejisi
Yapay zekâ alanında hem nitel hem de nicel olarak en iyi beceri kümesine sahip eğitim kurumumuz Boğaziçi Üniversitesi.
Türkiye’nin Ulusal Yapay Zekâ Stratejisi geçtiğimiz günlerde açıklandı. 2021-2025 dönemini kapsayan strateji dokümanında altı temel stratejik öncelik belirlenmiş. Bunlar sırasıyla şöyle:
- Yapay Zekâ uzmanlarını yetiştirmek ve alanda istihdamı artırmak
- Araştırma, girişimcilik ve yenilikçiliği desteklemek
- Kaliteli veriye ve teknik altyapıya erişim imkanlarını genişletmek
- Sosyoekonomik uyumu hızlandıracak düzenlemeleri yapmak
- Uluslararası düzeyde iş birliklerini güçlendirmek
- Yapısal ve işgücü dönüşümünü hızlandırmak
Bu altı temel amaca ulaşmak için toplam 24 alt amaç tespit edilmiş. Örneğin YZ uzmanları yetiştirmek için üniversitelerin bu alandaki eğitimini güçlendirecek alt hedefler mevcut. (“Amaç 1.2: Üniversitelerin YZ alanındaki akademik ve teknik kapasitesi geliştirilecek ve yeni programlar açılacaktır”).
Birinci amaç insana odaklanmışken ikincisi Ar-Ge ve inovasyon odaklı. Burada da YZ alanında yeni teknolojilerin üretilmesine destek olacak amaçlar kümesi var. Üçüncü amaç dijital toplumun temel dinamosu olacak “veri” ile ilgili olanları oluştururken, YZ’nin gelir dağılımındaki uçurumu kapatmada kaldıraç olarak kullanılmasını hedefleyen çalışmalar dördüncü grupta. YZ çalışmalarında uluslararası iş birliği beşinci kategoride. Son grupta ise kamu kurumlarında YZ dönüşümünü sağlayacak amaçlar sıralanmış.
Rapordaki bilgilere göre dünyada bugün altmışın üstünde ülke ulusal bir YZ stratejisine sahip. Her ülke kendi dinamiklerine göre bir strateji hazırlıyor. Türkiye’nin stratejisi de genel olarak “YZ’ye Giriş” kıvamında. Bazı iddialı hedefler yok değil. Örneğin 2025’te YZ’nin GSMH’ye katkısının %5 düzeyine çıkarılması, YZ alanında on bin lisans üstü öğrenci, elli bin istihdam yaratılması, Türkiye’nin YZ alanında ilk 20 ülkeden birisi haline getirilmesi gibi.
Strateji dokümanları, tanım gereği, konuyu üst düzeyde ve ana hatlarıyla ele alır. Daha önemlisi bu genel hedefleri ya da amaçları gerçekleştirmek üzere icra edilecek eylem planını oluşturan çalışmalar ve onların çıktılarıdır. Bu kapsamda bir senesi zaten bitmiş olan bu strateji dokümanındaki hedeflerin gelecek dört senede ne kadarının gerçekleştirileceği bütünüyle icracıların performansıyla doğru orantılı olacak.
Raporda yer alan Türkiye’nin durumu ile ilgili veriler incelendiğinde göze çarpan ilginç bir husus da var. Üniversitelerin YZ alanındaki nitel ve nicel çalışmalarına göre oluşturulmuş tablo (Sayfa 44, Şekil 15). Tübitak’ın hazırlamış olduğu bu tabloya göre hem nitel hem de nicel olarak YZ alanında en iyi beceri kümesine sahip eğitim kurumumuz Boğaziçi Üniversitesi. Bu da bir başka “post-truth” ya da “simülasyonun simülasyonu” halimize örnek olsa gerek. YZ alanında önde gelen bir üniversite. Aylardır rektör problemi yaşıyor, kapısında yüzlerce polis nöbet tutuyor. İçinde neredeyse yüz yaşına gelmiş kıdemli hocaları, bulundukları durumu protesto ediyor! Neden yukarıdakini aşağı çekmeye çalışmak yerine, aşağıdakileri yukarı çıkarmaya çalışmıyoruz?
Herkese Bilim Teknoloji Dergisi; “Dijital Kültür” Köşesi (Sayı 284 02.09.2021)
