Elveda Toplantı

Her an toplantı halinde olan yapay zekalara doğru…

Kurumsal iş dünyasının en sıkıcı ögesi ne diye sorulsa pek çok timsah, gözyaşları içinde “toplantı” diyecektir. Sıkıcıdır ama aynı zamanda birer arzu nesnesidir. Çünkü toplantılar hem mesainin bitmesine yardımcı olur hem de zamanında bitirilemeyen işler için en geçerli mazereti teşkil eder.

Geçerli olmasını sağlayan gizli özelliği ise şudur: O toplantıları çoğunlukla daha yukarıdakiler organize eder. Sonradan işler yetişmedi diyecek olan aşağıdakilerin davet edildikleri bir toplantıya katılmama gibi seçenekleri o nedenle yoktur. Katılırlar, sıkılırlar, sonra da işlerin gecikmesinin sebebi olarak günah keçisi yaparlar. Yöneticiler ne kadar arzu etse de toplantı adedini düşüremez. Çünkü toplantı topu karşı tarafa atmak, olmuyorsa hiç değilse kendi kalesine girmediğinden emin olmanın en meşru imkandır. Toplantılar gerekli durumlarda “yanlış anlamış olma” mazeretini bile meşrulaştırır. Yoksa herkes işinin ehlidir, hiç kimsenin zaman yönetimi konusunda problemi yoktur!

Yapay zekâ şimdi bu güzel imkânı kurumsal iş dünyası çalışanlarının (ve yöneticilerinin) elinden almayı gözüne koymuşa benziyor. Artık toplantıları dinleyecek, not tutacak, özet çıkaracak yapay zekalar piyasaya birer ikişer sunulmaya başladı. Bunlar dijital-fiziksel fark etmez; tüm toplantılara entegre edilebiliyor!

İlk önce notları tutmaktan sorumlu toplantı sekreteri kendisine yardımcı olsun diye yapay zekayı kullanmaya başlayacak. Sinsi yapay zekâ, sana yardım edeceğim elma şekeri ile onu kandıracak. Toplantı sekreteri yine o bildik notları yayınlayacak ama orada yazılı olan şeyleri yapay zekâsı kaleme almış olacak. Şirketin dinamikliğiyle doğru orantılı olarak toplantı sekreterliği görevinin topyekûn insandan alınıp (elinde elma şekeri ile çıkıp gelen o) yapay zekaya devredilmesi ikinci aşamayı oluşturacak.

Son aşamada ise toplantıya insanların katılmasına da gerek kalmayacak. Katılımcılar artık toplantıya yapay zekalarını göndermeye başlayacak. Yukarıdan aşağıya, kıdemliden kıdemsize doğru. O yapay zekalar da ilk evrede not tutup, patronlarının üstünde bir ihale kalmış olup olmadığını tespit edecek. Kısa bir süre sonra çıkacak sürümde ise patronlarının kendisine verdiği emir kümesini baz alarak toplantı esnasında görüş bildirmeye başlayacaklar. Konu bizim bölümle ilgili değil efendim!

Bir süre sonra toplantılar bütünüyle insansız yapılan birer eylem haline gelecek. Dar yapay zekalar toplanacak, topu birbirlerine atmaya çalışarak toplantı süresini dolduracak ve tatminkâr kararlar almadan toplantıları bitirecekler. Verim düşüklüğü karı etkiler hale gelmeye başlayınca C-katı olaya müdahale etmek zorunda kalacak. Ve anımsayacaklar. Kendileri de daha kurumsal zurnanın son deliğiyken o devrin C-katından yılda birkaç kez şu uyarıyı alırlardı: “Her işi eposta ile yapmayın kardeşim, masanızdaki telefonu daha verimli kullanın!”. Candan Erçetin’in söylediği gibi: “Türkü yine o türkü, sazlarda tel değişti”.

Sinsice bu asenkron iletişim modellerini icat ettikleri, onları yaygın olarak kullandıkları ve çevrelerini de kullanmaya teşvik ettikleri için içine kapanık bireyler yıllardır haksız yere suçlanıyor. Dışa dönüklerin sınır tanımaz cüretkarlıkları meşru haklarıymış gibi. Yapay zekalar genelleşip süperleştiğinde ise kuru-yaş demeyecek; hepsinin hakkından gelecekler. Toplantı yapmak da neymiş? Hepsi her an birbirlerine bağlı oldukları için insanların toplantı dediği şeyi her an her saniye yapmakta olduklarını idrak edecekler!

Herkese Bilim Teknoloji Dergisi; “Dijital Kültür” Köşesi (Sayı 391 05.10.2023)